De Nederlandse bedrijfsopvolgingsregeling versus het Vlaamse gunstregime: welke is beter?

Auteur(s):

Familiebedrijven vormen de ruggengraat van de Nederlandse economie. Volgens het CBS telde Nederland in 2018 bijna 275.000 familiebedrijven die samen maar liefst €403 miljard aan omzet genereren. Een familiebedrijf is volgens het CBS een bedrijf waarbij één familie direct of indirect >50% zeggenschap heeft (in het geval van beursgenoteerde bedrijven 25%), en betrokken is bij het bestuur.[1]

Wanneer na jarenlang zwoegen de tijd rijp is om als ondernemer het stokje over te dragen aan de volgende generatie, is het wenselijk dit op een zo fiscaal gunstig mogelijke wijze vorm te geven. Om de continuïteit van het familiebedrijf te waarborgen wil je niet geconfronteerd worden met onverwachte fiscale verplichtingen: bij het schenken of vererven van een onderneming moet in beginsel namelijk belasting worden betaald. Deze verschuldigde schenk- en erfbelasting kan zelfs leiden tot grote liquiditeitsproblemen, waarmee de toekomst van het desbetreffende familiebedrijf in gevaar kan komen.

Het zit het in Nederland?

Nederland kent de ‘bedrijfsopvolgingsregeling’ (hierna: de BOR). Op grond van de BOR kan onder bepaalde voorwaarden een vrijstelling van schenk- en erfbelasting worden verleend wanneer een (familie)bedrijf wordt geschonken of geërfd. Als de onderneming minder dan €1.084.851 waard is, is de vrijstelling van schenk- en erfbelasting maar liefst 100%, terwijl het meerdere voor 83% wordt vrijgesteld. Met andere woorden: als gebruik wordt gemaakt van de BOR, dan is 17% van de waarde van het familiebedrijf boven €1.084.851 belast in de schenk- en erfbelasting.

En hoe zit het in België?

Het is interessant om te zien hoe onze zuiderburen het schenken of vererven van een familiebedrijf fiscaal faciliteren. Onder het ‘Vlaamse gunstregime’ kan onder bepaalde voorwaarden het familiebedrijf bij leven worden geschonken zonder heffing van schenkbelasting. Indien een familiebedrijf vererft in rechte lijn of aan een partner dan geldt onder bepaalde voorwaarden een verlaagd erfbelastingtarief van 3%, in alle andere gevallen is dit 7%. Schenk- en erfbelasting wordt hierbij geheven over de waarde van de aandelen in het familiebedrijf (verminderd met de op die aandelen rustende schulden). Het Vlaamse gunstregime maakt, anders dan de Nederlandse BOR, geen onderscheid in tarieven en vrijstellingen gebaseerd op de waarde van het familiebedrijf. De hiervoor genoemde vrijstelling van schenkbelasting of het verlaagd tarief in de erfbelasting geldt namelijk voor elk familiebedrijf, ongeacht de waarde daarvan.

Het gunstigste regime

De gedachte achter de Nederlandse BOR en het Vlaamse gunstregime is hetzelfde: het waarborgen van de continuïteit van familiebedrijven. Toch zijn tussen beide regelingen ook belangrijke verschillen aan te wijzen, bijvoorbeeld:

  1. De Nederlandse BOR maakt geen onderscheid in vrijstellingen en tarieven in het geval van schenking of vererving van een familiebedrijf. Het Vlaamse gunstregime maakt dit onderscheid wel en stelt de schenking van een familiebedrijf onder bepaalde voorwaarden zelfs helemaal vrij van schenkbelasting.
  2. Onder het Vlaamse gunstregime gelden de vrijstellingen en tarieven voor elk familiebedrijf, ongeacht de waarde daarvan. De Nederlandse BOR belast daarentegen altijd 17% van de waarde van het familiebedrijf die boven de €1.084.851 uitkomt.

Concluderend: het Vlaamse gunstregime sluit – wat ons betreft – beter aan bij de gedachte achter beide regelingen. Door de mogelijkheid om een familiebedrijf al bij leven belastingvrij te schenken, wordt de continuïteit daadwerkelijk gewaarborgd. En daardoor voorkom je dat fiscale verplichtingen een belemmering vormen als het spreekwoordelijke stokje in een familiebedrijf moet worden overgedragen aan de volgende generatie. Maar voor alle in Nederland gevestigde familiebedrijven: maak vooral gebruik van de BOR!

Wil je meer weten over de BOR of het overdragen van jouw onderneming? Neem gerust contact met ons op!

Jef Ubachs

[1] CBS, Familiebedrijven in Nederland, Den Haag: 2017[:]

Tags:
Share this article on:
Newsletter

Sign up for our monthly newsletter to stay up to date.