Organisaties moeten uiterlijk 27 maart hun Ultimate Beneficial Owners (‘UBO’) inschrijven in het UBO-register van de Kamer van Koophandel. UBO’s zijn mensen die eigenaar zijn van een organisatie of zeggenschap hebben. Het UBO-register is in het leven geroepen om financieel-economische criminaliteit te voorkomen, door de uiteindelijk gerechtigde(n) van organisaties openbaar te maken. De gedachte hierachter is dat als niemand iets kan verbergen, degenen die wel iets te verbergen hebben buitenspel worden gezet.
De grote vraag: wanneer ben je een UBO en moet je je registreren?
In artikel 1 van de WWFT staat de uiteindelijke belanghebbende gedefinieerd als:
‘Een natuurlijk persoon die de uiteindelijke eigenaar is van of zeggenschap heeft over een cliënt, dan wel de natuurlijke persoon voor wiens rekening een transactie of activiteit wordt verricht’.
Hiervan is sprake indien een natuurlijk persoon:
- Óf meer dan 25% van de aandelen houdt of stemrecht heeft;
- Óf meer dan 25% van het economisch belang in een onderneming heeft;
- Dan wel feitelijk zeggenschap heeft over de onderneming of instelling.
Het is evident dat de eerste twee voorwaarden zeer feitelijke constateringen zijn. Je hebt óf wel, óf niet 25% van de aandelen, het stemrecht of het economische belang. Feitelijk zeggenschap is een minder evidente omstandigheid: iemand heeft feitelijk zeggenschap als niemand binnen de organisatie voldoet aan de 1e of 2e voorwaarde en deze persoon zelf bijvoorbeeld als enige de aandeelhoudersvergadering bijwoont en op basis daarvan als enig individu feitelijk zeggenschap heeft over de organisatie.
Op basis van de genoemde voorwaarden kan een organisatie of instelling meerdere UBO’s hebben. Mocht er geen UBO gevonden kunnen worden naar aanleiding van deze criteria, dan wordt de statutair bestuurder aangewezen als UBO van de instelling of de venno(o)t(en) in de personenvennootschap.
Alleen Nederlandse rechtsvormen zijn verplicht de UBO te registeren.
Artikel 10a lid 2 van de WWFT schrijft voor dat het moet gaan om één van de volgende Nederlandse rechtsvormen:
- Niet-beursgenoteerde besloten en naamloze vennootschappen
- Kerkgenootschappen
- Stichtingen
- Verenigingen (onder voorwaarden)
- Onderlinge waarborgmaatschappijen
- Coöperaties
- Maatschap
- Vof
- CV
- Europese naamloze vennootschappen
- Europese coöperatieve vennootschappen
- Europese economische samenwerkingsverbanden die volgens hun statuten hun zetel in Nederland hebben
UBO-registratie Europeesrechtelijk gecoördineerd
De UBO-registratie vloeit voort uit de vierde EU anti-witwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2015/849). Uit de proloog van de richtlijn komt naar voren dat witwassers en terrorismefinanciers de vrijheden van de Europese Unie, zoals vrij verkeer van kapitaal en vrij verkeer van dienst, kunnen misbruiken ten faveure van hun criminele activiteiten. Om die reden acht de Unie het van belang om gecoördineerde regels op te stellen om de samenleving te beschermen, maar tegelijkertijd de vrijheden niet in te perken. Eén van de maatregelen die de EU dus genomen heeft is het openbaar maken van primaire persoonlijke gegevens van de uiteindelijke gerechtigde van organisaties. Zodoende proberen ze witwassers, terrorismefinanciers en andere criminelen af te schrikken door het gebruik maken van de genoemde vrijheden voor hen te bemoeilijken. Immers, zij zullen niet geregistreerd willen staan in een openbaar register, zo is de gedachte.
In de vijfde EU anti-witwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2018/843) is daaraan toegevoegd dat ook UBO registratie moet gelden voor trusts en soortgelijke juridische constructies moet worden bijgehouden. Daarbij dienen in ieder geval de gegevens van de oprichter, trustees, (eventuele) protectors, individuen die controle over de trust uitoefenen en alle uiteindelijke gerechtigde met een belang van meer dan 3% te zijn opgenomen.
Uiterlijke datum registratie 27 maart dus!
De Implementatiewet vierde anti-witwasrichtlijn is gepubliceerd op 11 juli 2018 en de vijfde EU anti-witwasrichtlijn is geïmplementeerd per 22 april 2020. Vanaf 27 september 2020 kan elke instelling haar UBO’s registreren, maar per 27 maart 2022 is het verplicht dat de registratie voltooid is. De registratie wordt gedaan bij de Kamer van Koophandel. Het Bureau Economische Handhaving kan boetes opleggen indien je te laat bent met de registratie. Het is niet mogelijk om uitstel aan te vragen.
Welke gegevens worden geregistreerd en welke zijn openbaar?
Niet alle gegevens zijn openbaar, zo garandeert de Kamer van Koophandel op hun eigen site. Openbare gegevens zijn:
- Voor- en achternaam;
- Geboortemaand en -jaar;
- Nationaliteit;
- Woonland;
- Het belang en de omvang van het belang dat een UBO in die organisatie heeft.
Alle overige gegevens zijn niet openbaar, zoals:
- Geboorteplaats en datum
- Woonadres
- BSN of RSIN
- Kopie van identiteitsdocument
- Documenten waaruit belang en omvang van het belang blijkt
Daarnaast geldt voor UBO’s die minderjarig zijn, onder politiebescherming, curatele of bewindvoering staan dat de persoonsgegevens afgeschermd worden uit veiligheidsoverwegingen.
Vragen? Plan hieronder gerust iets in!